Wpływ witaminy D na organizm człowieka

Lekarze i naukowcy alarmują: nawet 90 procent dorosłych Polaków żyje z niedoborami witaminy D, przy czym u 60 procent osób z tej grupy deficyty „witaminy słońca” są ciężkie¹. Tego typu alarmom zazwyczaj towarzyszą ostrzeżenia podkreślające, że witamina D jest absolutnie kluczowa dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania ludzkiego organizmu – zarówno w przypadku dzieci, jak i dorosłych. Jaki zatem dokładnie jest wpływ witaminy D na organizm człowieka? Właśnie o tym piszemy w dzisiejszym artykule!

Witamina D₃ – skąd ją czerpać?

Zanim opowiemy o tym, na co wpływa witamina D₃, omówmy krótko to, w jaki sposób jest ona dostarczana do naszego organizmu. Sytuacja jest o tyle ciekawa, że witamina D – w przeciwieństwie do innych witamin – nie jest w głównej mierze pozyskiwana z produktów spożywczych.

Witamina D jest naturalnie wytwarzana w naszym organizmie – a dokładniej w skórze – pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Innymi słowy, znaczna większość witaminy D znajdującej się w ludzkim organizmie, wytwarzana jest podczas ekspozycji na światło słoneczne. A przynajmniej tak powinno to wyglądać w teorii. Dane pokazują: ze względu na uwarunkowania geograficzne (średnia liczba słonecznych dni w ciągu roku w Polsce wynosi zaledwie 66) oraz styl życia (przebywanie z biurze, domu, w szkole czy na uczelni w ciągu dnia), nie jesteśmy w stanie pokryć całego zapotrzebowania na witaminę D poprzez syntezę skórną.²

Pewnym rozwiązaniem może być codzienna dieta. Witaminę D znajdziemy w takich produktach jak tłustych rybach (makrela, łosoś, śledź, tuńczyk, karp etc.), produktach mlecznych czy jajkach oraz – w mniejszych ilościach – w grzybach czy drożdżach. Jednocześnie pamiętajmy, że standardowa, zbilansowana dieta pozwala pokryć tylko niewielkie ilości całościowego zapotrzebowania na witaminę D.³ Wsparciem – jak podkreślają dietetycy i lekarze – są także suplementy diety, które powinny stosować zarówno dzieci i młodzież, jak i osoby dorosłe.

Na co wpływa witamina D₃?

Nie od dziś wiadomo, że wpływ witamin na organizm człowieka jest bardzo duży i nie inaczej jest z witaminą D₃. Na co wpływa?

Przede wszystkim należy tu podkreślić jej nadrzędną funkcję, czyli regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej. Witamina D wspomaga wchłanianie wapnia i fosforu w jelitach, a także dba o prawidłowe stężenie tych składników mineralnych we krwi. Co za tym idzie, jest niezbędna dla prawidłowej mineralizacji kości (dzięki czemu zapobiega krzywicy u dzieci i osteoporozie u dorosłych)⁴.

Trzeba tu wspomnieć, że receptory witaminy D znajdują się również w kilkudziesięciu innych komórkach zlokalizowanych w narządach wewnętrznych (wątroba i nerki), oraz układzie nerwowym i mięśniowym. Udowodniono także wpływ witaminy D₃ na organizm pod kątem jego odporności – wykazano, że prawidłowy poziom witaminy D pozytywnie wpływa zarówno na odporność wrodzoną, jak i nabytą.⁵

Czym się różni wpływ witaminy D2 od witaminy D₃?

Czytając o tym, jaki jest wpływ witaminy D na organizm, można natknąć się też na informacje o witaminie D2. Na czym zatem polega różnica między witaminą D2 a D₃? Mówiąc w skrócie, witamina D nie jest określeniem jednego związku, lecz grupy kilku związków, mających podobne pochodzenie i działanie (regulacja gospodarki wapniowo-fosforanowej, wzmacnianie układu odpornościowego): występujące we krwi kalcyfediol i kalcytriol oraz substancje, z których te dwie powstają – ergokalcyferol (D2) i cholekalcyferol (D₃).⁶

Różnica polega przede wszystkim na źródle, z którego dostarczane są witaminy D₂ i D₃. Ta pierwsza znajduje się w drożdżach i grzybach, a druga – w produktach pochodzenia zwierzęcego (wspomniane wcześniej ryby, jaja i mleko). Tu naturalnie pojawia się pytanie: czy np. weganie mogą zrezygnować z witaminy D₃ występującej w produktach odzwierzęcych na rzecz witaminy D2? Teoretycznie: tak. W praktyce jednak okazuje się to niemożliwe, ponieważ oba związki są inaczej metabolizowane (D₃ jest „efektywniejsza”), a co więcej, cholekalcyferol wykazuje większą odporność na wilgoć i zmiany temperatury.

Pamiętajmy, że niezależnie od tego, czy jemy mięso, czy też jesteśmy weganami, powinniśmy suplementować witaminę D – zwłaszcza w okresie od października do marca.

1. https://pulsmedycyny.pl/deficyt-witaminy-d-w-polskiej-populacji-jest-ogromny-892732

2. https://podyplomie.pl/aktualnosci/07431,witamina-d-dlaczego-jest-taka-wazna

3. https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/62906,witamina-d

4. https://podyplomie.pl/aktualnosci/07431,witamina-d-dlaczego-jest-taka-wazna

5. Ibidem

6. Ibidem