Witamina D to jeden z ważniejszych składników dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jednak warto pamiętać, że stanowi ona grupę kilku form. Z tego artykułu dowiesz się, m.in.:
- czy witamina D3 a witamina D to to samo;
- jaka jest różnica między witaminą D a D3.
Zobacz: wpływ witaminy D na organizm człowieka.
Czym jest witamina D?
Witamina D to znacznie więcej niż tylko tzw. witamina słońca – to złożona grupa biologicznie aktywnych związków, odgrywających istotną rolę w utrzymaniu zdrowia człowieka. Witamina D funkcjonuje bardziej jak hormon, regulując ekspresję setek genów i wspierając kluczowe procesy metaboliczne. Wyróżnia się kilka jej form, z których każda odgrywa specyficzną rolę w organizmie:
- witamina D1 (lumisterol) – pośredni produkt przemian witaminy D, rzadziej omawiany, lecz istotny w kontekście biochemicznych ścieżek metabolizmu;
- witamina D2 (ergokalcyferol) – jej biodostępność i stabilność są niższe w porównaniu z cholekalcyferolem;
- witamina D3 (cholekalcyferol) – najbardziej biologicznie aktywna forma, syntetyzowana w skórze pod wpływem promieniowania UVB;jest niezbędnym składnikiem dla prawidłowej mineralizacji kości;
- witamina D4 (dihydrotachysterol) – rzadziej spotykana, lecz używana w niektórych terapiach farmakologicznych;
- kalcyfediol (25(OH)D) – forma magazynowana w organizmie, wykorzystywana jako marker poziomu witaminy D we krwi;
- kalcytriol (1α,25(OH)₂D) – aktywna forma hormonalna, regulująca m.in. wchłanianie wapnia i fosforu, a także wpływająca na ekspresję genów.
Sprawdź: rodzaje witamin D.
Witamina D a D3 – jaka różnica?
Choć często używane zamiennie, pojęcia „witamina D” i „witamina D3” nie oznaczają tego samego. Witamina D to ogólna nazwa grupy rozpuszczalnych w tłuszczach związków chemicznych, które obejmują kilka form biologicznych, z których najważniejszą i najbardziej aktywną w ludzkim organizmie jest witamina D3, czyli cholekalcyferol. To właśnie ta forma witaminy D powstaje w skórze pod wpływem promieniowania UVB – naturalny proces, w którym 7-dehydrocholesterol ulega przekształceniu w prowitaminę D3, a następnie, pod wpływem ciepła ciała, w aktywną witaminę D3.
Czym zatem wyróżnia się witamina D3 na tle innych form? Przede wszystkim – efektywnością działania. Cholekalcyferol wykazuje wyjątkową zdolność do wspierania gospodarki wapniowo-fosforanowej, co przekłada się na lepsze wchłanianie tych składników mineralnych z przewodu pokarmowego i ich skuteczniejszą reabsorpcję w nerkach. Dzięki temu D3 pełni zasadniczą funkcję w utrzymaniu mocnych, zdrowych kości. Przeczytaj też: jak wzmocnić kości.
Witamina D2 a witamina D3 – czym jest ergokalycferol?
Witamina D występuje w dwóch głównych formach:
- ergokalcyferolu (D2);
- cholekalcyferolu (D3).
Choć obie formy pełnią zbliżone funkcje biologiczne, ich pochodzenie, przyswajalność oraz skuteczność działania różnią się istotnie. Ergokalcyferol, czyli witamina D2, powstaje naturalnie w organizmach roślinnych – głównie w grzybach i algach – poprzez przekształcenie ergosterolu pod wpływem promieniowania UV. Można go znaleźć np. w pieczarkach wystawionych na działanie słońca, czy borowikach.
Jednak mimo swojego roślinnego pochodzenia i łatwej dostępności w diecie wegetariańskiej, D2 cechuje się niższą biodostępnością i mniejszą stabilnością chemiczną w porównaniu z witaminą D3.
Zobacz także: niedobór witaminy D.
Czy witamina D a witamina D3 to to samo – podsumowanie
Podsumowując, witamina D stanowi ogólną nazwę grupy związków, z których najważniejszymi są D2 (ergokalcyferol) i D3 (cholekalcyferol). To właśnie witamina D3, syntetyzowana w skórze pod wpływem promieniowania UVB oraz obecna w produktach pochodzenia zwierzęcego, wykazuje największą skuteczność biologiczną, lepszą przyswajalność i dłuższe utrzymywanie się w organizmie.

Skrócona informacja o leku: Vigalex Bio, Vigalex Forte
Vigalex Bio (1000 IU): Jedna tabletka zawiera 10 mg cholekalcyferolu, proszku, co odpowiada 0,025 mg (1000 IU) cholekalcyferolu (witaminy D3). Substancja pomocnicza o znanym działaniu: Każda tabletka zawiera 1,75 mg sacharozy.
Vigalex Forte (2000 IU): Jedna tabletka zawiera 20 mg cholekalcyferolu, proszku, co odpowiada 0,05 mg (2000 IU) cholekalcyferolu (witaminy D3). Substancja pomocnicza o znanym działaniu: Każda tabletka zawiera 3,5 mg sacharozy.
Wskazania do stosowania: Zapobieganie krzywicy i osteomalacji u dzieci i osób dorosłych, profilaktyka niedoboru witaminy D u kobiet planujących ciążę, w ciąży i karmiących piersią w porozumieniu z lekarzem, zapobieganie niedoborowi witaminy D u dzieci i osób dorosłych, leczenie wspomagające osteoporozy u osób dorosłych.
Przeciwwskazania: nadwrażliwość na substancję czynną (cholekalcyferol) lub na którąkolwiek substancję pomocniczą, hiperkalcemia i (lub) hiperkalciuria, kamica nerkowa i (lub) ciężka niewydolność nerek, rzekoma niedoczynność przytarczyc (zapotrzebowanie na witaminę D może być obniżone z powodu okresów prawidłowej wrażliwości na tę witaminę, prowadzących do przedawkowania). W tym przypadku dostępne są pochodne witaminy D łatwiejsze do kontrolowania.
Podmiot odpowiedzialny: Biofarm Sp. z o.o., ul. Wałbrzyska 13, 60-198 Poznań.
Może Cię również zainteresować:
- Witamina D3 lek a nie suplement – różnice
- Witamina D a wapń
- Czy można przedawkować witaminę D?
- Witamina D w rybach
- Jakie witaminy wpływają na wzrost u dziecka?
Bibliografia:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33078087/ [dostęp: 24.04.2025]
- Kochan Z., Jędrzejewska K., Karbowska J., Witamina D w grzybach jadalnych – biosynteza, zawartość, biodostępność i znaczenie w żywieniu, Postępy Hig Med Dosw (online), 2019; 73: 662.